Op zondagmiddag 12 november gaf landschapskundige Ben Westerink de lezing ‘Zicht op het dal van de Oude Riet – van verleden naar heden’ in de CazemierBoerderij te Tolbert. De zaal van CazemierBoerderij is goed gevuld met een kleine honderd aanwezigen.
De lezing die werd georganiseerd door het Platform Oude Riet en de stichting Oudheidkamer Fredewalda trok een kleine honderd bezoekers. In zo’n anderhalf uur tijd bracht Westerink de ontstaansgeschiedenis van het dallandschap van de Oude Riet (d.w.z. Oude Diep, Oude Ae, Matsloot, Oude Riet en Kommerzijlsterriet/diep) voor het voetlicht. Westerink betrok daarbij de recentste inzichten van archeologen, landschapsdeskundigen en historici. Westerink is zelf een meester in het gebruik van kaartmateriaal, of het nu oude historische kaarten zijn of door hem zelf bewerkte bodem- of hoogtekaarten. Daarmee krijgt die geschiedenis een grote levendigheid en toegankelijkheid.
Op de schop
Dat verhaal staat natuurlijk niet op zichzelf. Om die reden ging Westerink ook in op de ontwikkelingen in Achtkarspelen met riviertje Oude Ried (!) en de kustgebieden van Holland, Friesland en Oost-Friesland.
Rond het jaar 1000 gingen deze bijna allemaal op de schop. Grootscheepse ontginningen vanaf de oevers van de rivieren brachten nieuwe kansen in het veen. De akkers konden enige jaren achtereen veel opleveren. Maar de ontginners liepen ook grote risico’s, want ontwatering leidde tot snelle bodemdaling. Her en der ontstonden grote meren, in Holland, Friesland maar ook bij ons zoals het Leekstermeer. Het gevaar werd met moeite gekeerd door de eerste dijken, die rond 1200 tot stand komen in een tijdperk van stormen en watersnoden.
U kunt de tekst van de lezing ophalen en nog eens nalezen en kijken, download: Lezing Rietdal PDF
Sinds enkele jaren vraagt het Platform Oude Riet aandacht voor dit dallandschap. Deze rivier staat lokaal ook wel bekend als Oude Diep, Dwarsdiep en Matsloot of noordelijker, als Kommerzijlsterdiep en -riet. De Oude Riet mondt sinds halverwege de 18e eeuw uit bij Lammerburen in het Reitdiep, voor die tijd in de Lauwers.
